Tijdens onderhandelingen geldt zowel onderzoek plicht als mededelingsplicht. Een onderzoek plicht houdt in dat koper de juistheid en de geloofwaardigheid van de gekregen informatie onderzoekt. Dit kan hij bijvoorbeeld doen door contracten te analyseren en steekproeven te nemen. De koper probeert de onderneming te zien zoals die is als hij of zij zelf de baas is.

Voor de verkoper geldt de mededelingsplicht. De verkoper moet alle gegevens verstrekken die voor de koper van belang kunnen zijn voor het maken van de transactie en om tot overeenstemming over de prijs te kunnen komen. De verkoper mag niets achterhouden.

Houdt de koper zich niet aan de onderzoek plicht, dan kan deze de verkoper niet aanspreken als de verstrekte informatie niet volstaat. Dit is op te maken uit het Hoog Catharijne arrest uit 1995. Regelmatig zorgt het due diligence onderzoek voor een vertrouwensbreuk tussen koper en verkoper als blijkt dat de verkoper te weinig of onjuiste informatie heeft verstrekt aan de koper.

Als een koper geïnteresseerd is in een bedrijf, wil hij of zij er alles over weten. Je wilt weten wat je koopt. Dit kan door middel van een onderzoek. Hierin zullen specialisten zoals een jurist, een advocaat, een fiscalist en een accountant het onderzoek starten. Na dit onderzoek kan de koper controleren of de verkoper de juiste informatie heeft verstrekt. Hij of zij kan hieraan conclusies verbinden. Meestal komt het erop neer dat er dan opnieuw onderhandeld wordt over de uitkomsten.

Het onderzoek kent verscheidene financiële onderdelen die moeten worden bekeken. Denk hierbij aan geldleningen, bankgaranties, hypotheek, pandrechten, borgstellingen, kredietovereenkomsten, schuldbewijzen, leaseovereenkomsten, dividend en jaarrekeningen. Eigenlijk alle financiële zaken die betrekking hebben op de doelvennootschap.

Het juridische onderzoek focust zich op mogelijke toekomstige claims, vergunningen, intellectueel eigendom en alle bestaande overeenkomsten van de doelvennootschap. Uiteraard wordt ook onderzocht of de organisatie alles arbeidsrechtelijk op orde heeft en of er lopende procedures zijn.

In het arbeidsrecht heb je verschillende aspecten die relevant zijn als het gaat om due diligence. Elke fusie of overname brengt namelijk arbeidsrechtelijke gevolgen met zich mee, bijvoorbeeld voor het personeel.

Personeel

Het personeel gaat altijd mee bij een overname. Het personeel gaat over met dezelfde arbeidsvoorwaarden die het had bij de oude werkgever. Ook is het zo, dat de verkoper tot een jaar na de overname aansprakelijk blijft voor het personeel na de overdracht. Bij het onderzoek is het daarom heel belangrijk om alle zaken met betrekking tot het personeel op orde te hebben. Alle dossiers moeten op orde zijn.

Voor de koper is het belangrijk om te onderzoeken met welke arbeidsvoorwaarden het personeel werkzaam is. Ook wordt hierbij gekeken of er sprake is van langdurig zieken en hoe hoog het ziekteverzuim is.

Andere aspecten die worden onderzocht zijn bijvoorbeeld:

• Arbeidsovereenkomsten
• Salarisgegevens
• Pensioen
• Concurrentiebeding
• Geheimhoudingsplicht
• CAO
• Aanvullende pensioenregelingen.

Tijdens het fiscale aspect van het boekenonderzoek wordt gekeken naar de structuur van de groep waaruit de onderneming wordt overgenomen. Tijdens dit onderzoek wordt gekeken of er een kans bestaat op een fiscale boete, claim of naheffing. Hierbij is het van belang dat alle fiscale sanctietermijnen zijn verlopen, zoals de naheffingstermijn en de navorderingstermijn. Daarnaast worden de fiscale gevolgen van vastgoed, zoals het bedrijfspand, onderzocht.

Tenslotte wordt er gekeken wat de afspraken met de belastingdienst zijn. Zijn er fiscaal aantrekkelijke afspraken gemaakt die weliswaar zijn goedgekeurd, maar een bepaalde houdbaarheidsdatum hebben? Zijn er in het verleden fiscale boetes opgelegd en dreigt dit ook in de nabije toekomst te gebeuren?

Pensioen

Pensioen is een belangrijk onderdeel van de due diligence. Werknemers zijn over het algemeen de grootste kostenpost voor bedrijven en pensioenen vormen een grote toekomstige claim op de onderneming. Daarom is het zaak te onderzoeken of er betalingsachterstanden met betrekking tot pensioenpremies zijn en welke pensioenregelingen een bedrijf kent. Zijn er toezeggingen gedaan die resulteren in een verhoogde aanspraak van werknemers op bepaalde pensioenrechten?

Uiteindelijk zal na het onderzoek worden geconcludeerd of men zich moet aansluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds, wat de claim is van alle pensioenregelingen tezamen en of er premieachterstanden zijn.